ڕه‌نگی سه‌وز جلوبه‌رگ و جێگه‌خه‌وی به‌هه‌شتییه‌كانه
خوای گه‌وره سه‌رباره‌ت به جلوبه‌رگی به‌هه‌شتییه‌كان ده‌فه‌رموێت (وَيَلْبَسُونَ ثِيَابًا خُضْرًا مِنْ سُنْدُسٍ وَإِسْتَبْرَقٍ) [الكهف: 31] (پۆشاكی سه‌وزی جوان ده‌پۆشن، چینی سه‌ره‌وه ئاوریشمی ئه‌ستووره، چینی سه‌ره‌وه ئاوریشمی ته‌نكه). ده‌رباره‌ی جێگه‌خه‌وی به‌هه‌شتییه‌كان ده‌فه‌رموێت: (مُتَّكِئِينَ عَلَى رَفْرَفٍ خُضْرٍ وَعَبْقَرِيٍّ حِسَان) [الرحمن: 76].(شانیان دایاوه له‌سه‌ر پشتی سه‌وزباوی جوان و دۆشه‌كی نایاب و ڕازاوه) ئه‌و كه‌سه‌ی له قورئان ڕابمێنێت ده‌بینێت ڕه‌نگی سه‌وز ڕه‌نگی به‌هه‌شته، كه به‌باوه‌ڕداران به‌ڵێندراوه. لێره‌دا بیرمان دێته‌وه، كه پێغه‌مبه‌ری گه‌وره (صلی الله علیه وسلم) ده‌رگاكانی به‌هه‌شتی بۆ دیاریكردوین، كه هه‌شت ده‌رگان، ئایا لێره‌دا په‌یوه‌ندییه‌ك له نێوان ڕه‌نگی سه‌وز و ژماره‌ی ده‌رگاكانی به‌هه‌شتدا هه‌یه؟ با بخوێنینه‌وه له گه‌وره‌یی ئه‌م قورئانه ڕابمێنین.
ڕه‌نگی سه‌وز هه‌شت جار به ژماره‌ی ده‌رگاكانی به‌هه‌شت دووباره‌بووه‌ته‌وه!!
یه‌كێك له گه‌وره‌ییه‌كانی قورئانی پیرۆز له‌وه‌دایه، كه خوای گه‌وره ڕه‌نگی سه‌وزی كردووه به ڕه‌نگی تایبه‌تی به‌هه‌شت، ئه‌م ڕه‌نگه‌و وشه‌لێوه‌رگیراوه‌كانی هه‌شت جار به ژماره‌ی ده‌رگاكانی به‌هه‌شت دووباره بووه‌ته‌وه، ئه‌مه‌ش ئایه‌ته‌كانن:
1- (وَهُوَ الَّذِي أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ نَبَاتَ كُلِّ شَيْءٍ فَأَخْرَجْنَا مِنْهُ خَضِرًا نُخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُتَرَاكِبًا) [الأنعام: 99].
2- (وَسَبْعَ سُنْبُلَاتٍ خُضْرٍ وَأُخَرَ يَابِسَاتٍ) [يوسف: 43].
3- (وَسَبْعِ سُنْبُلَاتٍ خُضْرٍ وَأُخَرَ يَابِسَاتٍ) [يوسف: 46].
4- (وَيَلْبَسُونَ ثِيَابًا خُضْرًا مِنْ سُنْدُسٍ وَإِسْتَبْرَقٍ) [الكهف: 31].
5- (أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَتُصْبِحُ الْأَرْضُ مُخْضَرَّةً إِنَّ اللَّهَ لَطِيفٌ خَبِيرٌ) [الحج: 63].
6- (الَّذِي جَعَلَ لَكُمْ مِنَ الشَّجَرِ الْأَخْضَرِ نَارًا فَإِذَا أَنْتُمْ مِنْهُ تُوقِدُونَ) [يس: 80].
7- (مُتَّكِئِينَ عَلَى رَفْرَفٍ خُضْرٍ وَعَبْقَرِيٍّ حِسَانٍ) [الرحمن: 76].
8- (عَالِيَهُمْ ثِيَابُ سُنْدُسٍ خُضْرٌ وَإِسْتَبْرَقٌ) [الإنسان: 21].
ڕه‌نگی ڕه‌ش حه‌وت جار به ژماره‌ی ده‌رگاكانی دۆزه‌خ دووباره‌بووه‌ته‌وه!!!
پێغه‌مبه‌ری گه‌وره ئه‌وه‌ی بۆباسكردووین، كه دوزه‌خ تاریك و ڕه‌شه، سه‌رسوڕهێن ئه‌وه‌یه خوای گه‌وره ڕه‌نگی ڕه‌ش و وشه‌لێوه‌رگیراوه‌كانی حه‌وت جار به‌قه‌ده‌ر ژماره‌ی ده‌رگاكانی دوزه‌خ بۆ باسكردووین، سه‌باره‌ت به ده‌رگاكانی دۆزه‌خ خوای گه‌وره ده‌فه‌رموێت :
(وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوْعِدُهُمْ أَجْمَعِينَ * لَهَا سَبْعَةُ أَبْوَابٍ لِكُلِّ بَابٍ مِنْهُمْ جُزْءٌ مَقْسُومٌ) [الحجر: 43-44]
ئه‌مه‌ش له‌م ئایه‌تانه‌ی خواره‌وه‌دا:
1- (وَكُلُوا وَاشْرَبُوا حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكُمُ الْخَيْطُ الْأَبْيَضُ مِنَ الْخَيْطِ الْأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ) [البقرة: 187].
2- (يَوْمَ تَبْيَضُّ وُجُوهٌ وَتَسْوَدُّ وُجُوهٌ) [آل عمران: 106].
3- (فَأَمَّا الَّذِينَ اسْوَدَّتْ وُجُوهُهُمْ أَكَفَرْتُمْ بَعْدَ إِيمَانِكُمْ فَذُوقُوا الْعَذَابَ) [آل عمران: 106].
4- (وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِالْأُنْثَى ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَهُوَ كَظِيمٌ) [النحل: 58].
5- (وَمِنَ الْجِبَالِ جُدَدٌ بِيضٌ وَحُمْرٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوَانُهَا وَغَرَابِيبُ سُودٌ) [فاطر: 27].
6- (وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ تَرَى الَّذِينَ كَذَبُوا عَلَى اللَّهِ وُجُوهُهُمْ مُسْوَدَّةٌ) [الزمر: 60].
7- (وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِمَا ضَرَبَ لِلرَّحْمَنِ مَثَلًا ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَهُوَ كَظِيمٌ) [الزخرف: 17].
ڕه‌نگی سپی له‌هه‌موو ڕه‌نگه‌كانی دیكه زیاتر له قورئاندا باسكراوه
پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم) حه‌زی له ڕه‌نگی سپی بووه، سپی ئه‌و ڕه‌نگه‌یه كه هێمایه بۆ پاكیی، ده‌پاڕایه‌وه و ده‌یفه‌رموو (اللهم نقِّني من الخطايا كما يُنقَّى الثوب الأبيض من الدنس)، ڕه‌نگی سپی هێمای سه‌ركه‌وتنی ڕۆژی دواییه، كاتێك هه‌ندێك ڕووكان سپی ده‌بنه‌وه و هه‌ندێكیان ڕه‌ش ده‌بن، خوای گه‌وره ده‌فه‌رموێت (يَوْمَ تَبْيَضُّ وُجُوهٌ وَتَسْوَدُّ وُجُوهٌ فَأَمَّا الَّذِينَ اسْوَدَّتْ وُجُوهُهُمْ أَكَفَرْتُمْ بَعْدَ إِيمَانِكُمْ فَذُوقُوا الْعَذَابَ بِمَا كُنْتُمْ تَكْفُرُونَ * وَأَمَّا الَّذِينَ ابْيَضَّتْ وُجُوهُهُمْ فَفِي رَحْمَةِ اللَّهِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ) [آل عمران: 106-107].(ڕۆژێك ده‌بێت ڕووخسارانێك سپی ده‌بن و ڕووخسارانێك ڕه‌ش هه‌ڵده‌گه‌ڕێن، جا ئه‌وانه‌ی كه ڕووخساریان ڕه‌شهه‌ڵگه‌ڕاوه(پێیان ده‌وترێت): ئێوه پاش ئیمانداریی په‌شیمان بوونه‌ته‌وه و ڕێبازی كفرتان گرتووه‌ته‌به‌ر؟! بچێژن سزاو ئازار به‌هۆی كافربوونتانه‌وه، به‌ڵام ئه‌وانه‌ی ڕووخساریان سپی‌و گه‌ش و جوانه له‌ناو ڕه‌حمه‌ت و میهره‌بانی خودا بۆ هه‌میشه‌و هه‌تاهه‌تایی ژیان ده‌به‌نه‌سه‌ر)، ئه‌م ڕه‌نگه داهاتووی مرۆڤ دیاریده‌كات به‌پێی كارو كرده‌وه‌كانی خۆی یان بۆ به‌هه‌شت یان بۆ دۆزه‌خ، بێباوه‌ڕ له ڕۆژی دواییدا ڕووی ڕه‌ش ده‌بێت، باوه‌ڕدار ڕووی سپی ده‌بێت، سه‌یر ئه‌وه‌یه ئه‌و ڕه‌نگه‌ی له هه‌موو ڕه‌نگه‌كان زیاتر له قورئاندا باسكراوه ڕه‌نگی سپییه، ئایا ئه‌مه ته‌نها ڕێككه‌وته؟!!! ڕه‌نگه ئه‌مه نیشانه بێت بۆ گرنگیی ئه‌م ڕه‌نگه، خوای گه‌وره له دنیاو قیامه‌ت ڕوومان سپی بكه.
تێبینی :
ئه‌م تێبینیه له پزیشكێكی ده‌روونیی له فه‌ره‌نساوه سه‌باره‌ت به جلوبه‌رگی پزیشكان له هۆڵی نه‌شته‌رگه‌ریدا، كه ڕه‌نگی سه‌وزه، چونكه ڕه‌نگی سه‌وز ئارامبه‌خشه بۆ پزیشكه‌كان و چاوی تیمی نه‌شته‌رگه‌رییه‌كه هیلاك ناكات، ڕه‌نگه هه‌ندێك جار پزیشك ڕه‌نگی شین له‌به‌ربكات چونكه ڕه‌نگی ئارامییه، له پێناوی به‌ده‌ستهێنانی مێشكێكی ئارام بۆ ئه‌نجامدانی نه‌شته‌رگه‌رییه‌كه به‌باشی. هه‌روه‌ها زانایان ڕه‌نگی سپی و ڕه‌ش له‌ناو ڕه‌نگه‌كاندا پۆلین ناكه‌ن (چونكه ڕه‌نگی پێكهێنراو – مركب)ن)
